Türkiye’de Ortak Mülkiyet
Türkiye’de ortak mülkiyet, birden fazla kişinin bir mülk üzerinde mülkiyet hakkına sahip olduğu durumu ifade eder. Bu mülkiyet türü, Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddelerinde düzenlenmiştir. Ortak mülkiyet genellikle iki ana kategoriye ayrılır: paylı mülkiyet ve elbirliği mülkiyeti.
1. Paylı Mülkiyet
- Tanım: Birden fazla kişinin, belirli paylar üzerinden bir mülkiyete sahip olduğu mülkiyet türüdür. Her paydaşın payı belirli ve bellidir.
- Özellikler: Her paydaş, kendi payı üzerinde tasarruf edebilir. Paydaşlar kendi paylarını satabilir, devredebilir veya rehin verebilirler.
- Örnek: Bir arsa üzerinde %30 paya sahip bir kişi, kendi payını başkasına satabilir.
2. Elbirliği Mülkiyeti
- Tanım: Birden fazla kişinin, belirli bir mal üzerinde payları belirlenmeksizin birlikte mülkiyet hakkına sahip olduğu mülkiyet türüdür.
- Özellikler: Her paydaşın mülkiyet hakkı tüm mal üzerinde geçerlidir, ancak paydaşlar bu hakkı paylaştırılmış bir şekilde kullanamazlar. Tasarruf işlemleri, tüm paydaşların ortak kararı ile yapılır.
- Örnek: Miras yoluyla kalan bir ev, elbirliği mülkiyeti şeklinde mirasçılar arasında paylaştırılır.
Ortak Mülkiyetin Yönetimi
- Karar Alma: Paylı mülkiyette, paydaşlar çoğunlukla karar alabilirken, elbirliği mülkiyetinde tüm paydaşların oybirliği gereklidir.
- İhtilaflar: Ortak mülkiyet durumunda çıkan anlaşmazlıklar, mahkemeler tarafından çözümlenir. Paylı mülkiyette, bir paydaş, payının satılmasını isteyebilir ve diğer paydaşlar öncelikli satın alma hakkına sahiptir.
- Payın Devri: Paylı mülkiyette, paydaşlar kendi paylarını üçüncü kişilere devredebilir. Elbirliği mülkiyetinde ise devir, diğer paydaşların rızasına bağlıdır.
Kullanım Alanları
- Miras: Miras yoluyla kalan malların ortak mülkiyet şeklinde mirasçılar arasında paylaştırılması yaygındır.
- Ortak Yatırımlar: Bir grup insanın birlikte gayrimenkul yatırımı yaparak, paylı mülkiyet şeklinde mülkiyet edinmesi.
Ortak mülkiyet, sahip olunan mülk üzerinde daha fazla insanın karar sürecine katılmasını gerektirir ve bu durum, zaman zaman anlaşmazlıklara yol açabilir. Ancak, doğru yönetildiğinde, ortak mülkiyet, mülk sahiplerine daha büyük yatırım fırsatları sunabilir.
