Paylı Mülkiyet Nedir?
Paylı mülkiyet, bir veya birden çok kişinin aynı anda bir taşınmazın tamamına belirli koşullar altında sahip olması anlamına gelir. Paylı mülkiyet nedir dediğimizde başka bir deyişle, bölünmemiş en az iki kişi tarafından aynı anda ortak olan mülkiyettir. Ortak mülkiyet, bireyseli temsil edecek şekilde hisselere bölünmesi olarak anlaşılır.
Paylı mülkiyetin en önemli unsurlarından biri sahiplik yüzdelerinin belirlenmesidir. Her malikin hissesine göre hak ve yükümlülükleri vardır. Aynı şey için farklı sahipliklerin belirlenmesi ortak mülkiyet değil, tek bir ortak olmalıdır. Sahipliğiniz yoksa bundan bahsedemezsiniz.
Paylı Mülkiyet Nasıl Kurulur?
Kanunen belirtilmemiş veya sayılmamış olsa bile ortak mülkiyet; hukuki işlemlere, resmi kararlara veya doğrudan hukuktan elde edilen sonuçlara dayanabilir. Örneğin; bir kişinin kendisine ait taşınmaz payını başka bir kişiye devretmesi veya birden fazla kişinin ortaklaşa taşınmaz edinmesi, devretmesi veya bağışlaması durumunda mal paylaşımı usullere göre yasal olarak gerçekleşir.
Bu doğrultuda özel kanunlar çıkarılmış olup hukuki olarak ortak mülkiyet olgusu mevcuttur. Medeni Kanunun 647. maddesine göre, iki taşınmazı birbirinden ayıran duvar, çit, korkuluk vb. gibi her şey, her iki komşunun ortak malı sayılır; ortak mülk sayılır ve isimlendirilir.
Yetkili makam tarafından ortak mülkiyetin belirlenmesi, zorunlu bir ihaleye birden fazla kişinin ortak katılımıyla yapılır. Bir diğer durum ise İmar Kanunu’nun 37. maddesi kapsamında yerel yönetim idari kararıyla bireylere dağıtılan taşınmazlarla ilgilidir.
Paylı Mülkiyet Satılır Mı?
Paylı mülkiyet nedir? birden fazla kişinin belirli bir paya sahip bir taşınmaz veya taşınmaza sahip olması durumudur. Medeni Kanun’a göre paylı mülkiyet nedir , mali açıdan belirli hisselere bölünmek yerine birden fazla kişinin bir mülke bir bütün olarak sahip olması anlamına gelir.
Hissedarların alacaklılar nezdinde temlik, rehin ve haciz hakları da bulunuyor. İlgili taraflar, karşılıklı anlaşma yoluyla, işletme, işletme ve kontrole ilişkin yasal hükümlerden farklı düzenlemeler kabul edebilir. Ancak, böyle bir anlaşma tarafların aşağıdaki hak ve yetkilerinden feragat edemez veya sınırlandıramaz:
İlgili taraflardan her biri, hukuki bir işlemle veya kalıcı amaçlarla ortak sahipliğin devam ettirilmesi zorunluluğu bulunmadığı sürece, ortak mülkiyet talebinde bulunabilir.
Peki, topluluk mülkleri nasıl satılır? Ortak mallar, hissedarların rızasıyla satılabilir. Ancak karşı tarafın satışı onaylamaması durumunda dava açılabilir.
Ortaklar arasında ortak veya taşınmazın ortak kullanım veya satış yoluyla kullanılmasının sona erdirilmesine yönelik dava, ortaklığın sona ermesine yönelik davadır.
Hukuk hakim mahkemelerindeki davalara katılım ortaklığın sona ermesi davasının açıldığı eyalet veya ilçe sınırları içindeki taşınmazın yeri Hukuk ve Sulh Ceza Mahkemesi’ndedir.
Paylı Mülkiyetin İcra Yoluyla Satışı
Medeni Kanunda açıkça öngörüldüğü gibi ortak mülkiyetin bulunduğu taşınmazlara el konulması mümkündür. El konulması halinde icra dairesi bu el koyma durumunu diğer taraflara bildirecek ve el koyma tapu kütüğüne işlenecektir.
Haciz işleminin tamamlanmasının ardından satış süreci başlar. Metinlerde ortak mülkiyet beyanı bulunmamakla birlikte, ortak mülkiyetteki taşınmazların satışı İcra ve İflas Kanunu’nun 121. maddesi uyarınca yapılır. Aslında bu konu Yargıtay kararlarına da yansıyor.
Paylı Mülkiyette Ortaklığın Giderilmesi
Paylı mülkiyet nedir dediğimizde mülkiyete konu arazide ortaklığın sona ermesi, tüm ortakların oy birliği ile veya İzale i Şüyu davası (ortaklığın sona ermesi halinde) ile sağlanır. Uygulamada ortaklar nadiren oybirliğiyle ortaklıkları feshederler.
Ortaklığa oybirliğiyle karar verilmemişse bunun çaresi mahkemeye ortaklığın feshedilmesi için başvuruda bulunuyor. Ortaklığın sona erdirilmesine yönelik davalar Medeni Kanun’un 698’inci maddesine tabidir.
Paylı Mülkiyetin Niteliği ve Özellikleri
Paylı mülkiyette birden fazla malik vardır ancak kesinlik ilkesine göre bir şeyin tek sahipliği vardır. Malların bu tek sahipliği, mal sahipleri arasında ortak mülkiyet topluluğu yaratır. Her paydaş belirli mülkiyet haklarına sahiptir.
Ortak mülkiyet, bir dava, yetkili bir hükümet makamının eylemi, mahkeme kararı veya yasa sonucunda ortaya çıkabilir. Ortak (ortak) mülkiyeti içeren davalar genellikle tahkime tabidir. Ancak kanunla düzenlendiği takdirde ortakların sahiplik konusunda birlikte hareket etmeleri zorunludur ve bu durum taraflar arasında zorunlu bir dostluk durumu yaratabilir.
Örneğin; TMK’nın “Geçici Büro Çalışmaları ve Tasarrufları” başlıklı 692/1 sayılı kanun. Topluluk Mülkünün başka bir amaç için kullanılması, korunmasının veya normal kullanımının ötesinde inşaat önlemleri alınması veya Topluluk Mülkünün tamamının satılması, aksi oybirliğiyle kabul edilmediği sürece, tüm tarafların rızasını gerektirir.
